Piastowski Salon Optyczny Blog

Tegoroczne lato to przede wszystkim okres upałów i suchego powietrza. Wyjeżdżamy nad morze, jeziora czy też wypoczywamy na basenach. Część z nas preferuje wakacje w górach, gdzie słońce świeci jeszcze intensywniej. Jest to cudowny czas na odpoczynek i regenerację naszego umysłu i ciała, jednak dla naszych oczu nie zawsze jest to czas przyjemnych doznań. Problemy skórne związane z nadmiernym opalaniem są powszechnie znane, dlatego skupię się wyłącznie na naszych wrażliwych oczach.

Według WHO 40 mln ludzi na świecie utraciło częściowo lub całkowicie zdolność widzenia z powodu działania promieni UV, a rocznie 3,2 ml ludzi na świecie traci wzrok na skutek nadmiernej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe [1]. Każdy z nas ma świadomość szkodliwego wpływu nadfioletu na skórę i profilaktyce w tym temacie, ale badania TNS Polska z 2013 roku pokazały, że jedynie 7% badanych zdawało sobie sprawę z niebezpieczeństw wynikających z nadmiernej ekspozycji oczu na promieniowanie UV i związanych z tym problemów wzrokowych [1].

Efektem nadmiernego przebywania na słońcu bez odpowiedniej ochrony oczu może być ich niekontrolowane łzawienie, pieczenie oraz ból. Piszę o tym, ponieważ podczas tej trwającej fali upałów w naszych gabinetach optometrycznych przybywa osób skarżących się na czerwone i bolesne oko, połączone nieraz z pogorszeniem widzenia. Często jest to efekt zbyt intensywnego opalania. Należy przypomnieć, że nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne może doprowadzić do uszkodzeń różnych struktur naszych oczu.

Zapalenie spojówek, jest najbardziej powszechnym schorzeniem objawiającym się pieczeniem, przekrwieniem i silnym łzawieniem. Objawy te będą jeszcze dotkliwsze jeżeli dojdzie do uszkodzenia nabłonka rogówki. Promieniowanie UV może doprowadzić do takich patologii oka jak tłuszczyk czy też skrzydlik.

Skrzydlik to taka zmiana na spojówce, delikatna tkanka włóknisto- naczyniowa wrastająca w rogówkę. Podobną zmianą jest tłuszczyk wyglądający jak małe zgrubienie spojówki w kolorze żółtoszarym. Różni się od skrzydlika tym, że nie rozrasta się tak bardzo w kierunku rogówki i rzadko wymaga interwencji chirurgicznej. Nie są to bardzo niebezpieczne zmiany, jednak wymagają obserwacji specjalisty. Powiększające się zmiany powodujące dyskomfort a nawet pogorszenie widzenia usuwa się chirurgicznie.

Nieodpowiednio chronione oczy podczas intensywnego słońca może spowodować uszkodzenie soczewki i przyspieszenie rozwoju zaćmy a nawet uszkodzenie siatkówki (retinopatia słoneczna). Retinopatia słoneczna to schorzenie występujące dość rzadko i rozwija się głównie w wyniku obserwacji zaćmienia słońca bez odpowiedniej ochrony oczu. Dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci nakrycia głowy oraz bezwzględna ochrona oczu atestowanymi okularami przeciwsłonecznymi z filtrami w profesjonalnych salonach optycznych. O tym jak wybrać okulary przeciwsłoneczne oraz na co powinniśmy zwrócić uwagę przy ich kupnie oraz dlaczego mówimy NIE okularom z bazaru/rynku, będę pisać w osobnym artykule. Bardzo często dochodzi też do uszkodzeń wzroku u osób korzystających z solarium, więc należy pamiętać o zamykaniu oczu i zakładaniu okularów ochronnych w tego typu gabinetach (takie specjalne okulary powinny znajdować się przy łóżkach solarnych – jeżeli nie, koniecznie poproś o nie asystenta).

Warto wspomnieć w tym miejscu, że czerniak– jeden z najgroźniejszych nowotworów złośliwych, nie dotyczy jedynie skóry. Rozwijający się nowotwór w gałce ocznej długo nie daje żadnych oznak i najczęściej wykrywany jest zupełnie przypadkowo podczas kontrolnego badania okulistycznego. Większą uwagę powinny zwrócić osoby posiadające znamiona w okolicach oczu lub na oczach – warto skontrolować je u okulisty a w szczególności jeżeli zauważamy, że zmieniają kolor lub rosną

Suche powietrze, wiatr i wysoka temperatura dodatkowo powoduje, że nasza gałka oczna jest niedostatecznie pokryta filmem łzowym powodując uczucie suchości, piasku pod oczami, pieczenie, uczucie podrażnienia, zaczerwienienie. Nieprzyjemną suchość oraz pieczenie oczu mogą odczuć też osoby w podróży samolotem, gdzie wilgotność powietrza znacznie spada oraz osoby długo podróżujące klimatyzowanym samochodem. Warto zadbać w tym okresie o dodatkowe wsparcie w postaci kropel nawilżających. Bez względu na to czy pływamy w basenie (chlor) czy jeziorze (bakterie), woda również może spowodować podrażnienia. Szczególną uwagę muszą tutaj zwrócić użytkownicy soczewek kontaktowych, ponieważ są bardziej narażeni na przedostanie się wody z bakteriami między rogówkę a soczewkę i mogących wywołać groźne uszkodzenia rogówki. Najbezpieczniej zabrać ze sobą okulary/gogle do pływania.

Podczas takiej pięknej wakacyjnej pogody kiedy jesteśmy bardziej aktywni może zdarzyć się, że zaprószymy sobie oczy piaskiem, dostanie się muszka, pyłek powodując dyskomfort oraz ból. Przede wszystkim nie trzyj oczu i nie oczyszczaj go palcem – obecne bakterie na dłoniach mogą przyczynić się do poważniejszej infekcji. Umyj dokładnie ręce i spróbuj przepłukać oczy roztworem soli fizjologicznej o ile posiadasz lub wodą. Wcześniej spróbuj delikatnie odchylić górną i dolną powiekę – nadmierne łzawienie może spowodować, że ciało obce po prostu wypłynie. Jeżeli to się nie uda spróbuj delikatnie wyciągnąć drobne ciało obce używając zwilżonego patyczka higienicznego lub czystej chusteczki higienicznej. Nie używaj twardych lub ostrych narzędzi do usuwania ciał obcych! Jeżeli te próby zakończą się niepowodzeniem albo ciało obce będzie zbyt duże lub masz wrażenie, że wbiło się w gałkę oczną należy udać się niezwłocznie do okulisty, który oczyści oko oraz poda preparat przeciwbakteryjny by zapobiec ewentualnej infekcji.

Niewiedza sprzyja rozwojowi chorób. Naszym zadaniem, jako specjalistów jest edukacja pacjenta już od najmłodszych lat. W razie wszelkich wątpliwości zapytaj swojego optometrystę czy też okulistę o nurtujące Ciebie pytania.

Zachęcam do lektury majowego wydania “Miasta Kobiet”, gdzie jako ekspert Piastowskich Salonów Optycznych radzę jak chronić nasze oczy przed promieniowaniem UV i podaję kilka rozwiązań dla osób z wadą wzroką wzroku: https://issuu.com/miasta_kobiet/docs/miasta_kobiet_maj_2018/29. Zajrzyjcie też na bloga Dbaj o Wzrok. Znajdziecie tam również artykuł jak chronić oczy przed promieniowaniem UV: http://www.dbajowzrok.pl/2018/05/09/jak-chronic-oczy-przed-promieniowaniem-uv/. Dodatkowej wiedzy nigdy za wiele 😉

Monika Niklas – optometrysta

Bibliografia:
1. Lużyńska Monika, „Ochrona narządu wzroku przed szkodliwym działaniem promieniowania UV”, Optyka 4/2017.